The New York Times: Ізраіль і ХАМАС «на парозе» падпісання пагаднення
- 15.01.2025, 15:25
Бакі засяроджаныя на ўдакладненні апошніх дэталей.
Пасля больш як 15 месяцаў амаль бесперапынных баявых дзеянняў у Газе, дыпламаты, якія ўдзельнічаюць у перамовах аб спыненні агню паміж Ізраілем і ХАМАС, выказалі асцярожны аптымізм, што пагадненне можа быць дасягнута, піша The New York Times (пераклад - сайт Charter97.org).
Няясна, ці прыйдуць у выніку стораны да пагаднення і як могуць змяніцца ўмовы, улічваючы, што ў апошнія месяцы перамовы аб спыненні агню не мелі поспеху.
"Мы знаходзімся на заключнай стадыі, аднак да таго часу, пакуль мы не зробім афіцыйную заяву, гэта не стане рэальнасцю", – паведаміў журналістам у аўторак Маджэд аль-Ансары, прадстаўнік МЗС Катара, адной з краін-пасрэднікаў.
На якой стадыі знаходзяцца перамовы?
Дзяржсакратар ЗША Энтані Блінкен заявіў у аўторак, што Ізраіль і ХАМАС знаходзяцца "на парозе" падпісання пагаднення аб прыпыненні баявых дзеянняў у Газе і вызваленні заложнікаў у абмен на палестынцаў, якія ўтрымліваюцца ў ізраільскіх турмах.
Ён і дыпламаты іншых краін-пасярэднікаў, у тым ліку Катар і Егіпет, не маглі дамагчыся прарыву ў перамовах на працягу некалькіх месяцаў, але ў апошнія тыдні іх намаганні прывялі да прыкметнага прагрэсу.
Пасярэднікам удалося мінімізаваць супярэчнасці паміж абодвума сторанамі, заявіў афіцыйны прадстаўнік МЗС Катара Маджыд бен Мухамед аль-Ансары, адзначыўшы, што цяпер "яны сканцэнтраваны на ўдакладненні апошніх дэталяў пагаднення".
“У нядзелю ЗША, Катар і Егіпет прадставілі фінальную прапанову. Мяч цяпер на баку ХАМАС”, — заявіў Энтані Блінкен.
Афіцыйныя асобы як з ізраільскага ўрада, так і з ХАМАС выказалі гатоўнасць працягваць, калі іншы бок падпіша гэта пагадненне.
У панядзелак афіцыйны прадстаўнік ХАМАС заявіў, што ўгода магчымая ў найбліжэйшыя дні, калі Ізраіль рэзка не зменіць сваю пазіцыю. У аўторак ізраільскі чыноўнік паведаміў, што Ізраіль гатовы падпісаць дамову і зараз чакае адказу ад ХАМАС.
Прадстаўнікі ХАМАС, якія вядуць перамовы ў Катары, павінны атрымаць адабрэнне ад астатніх вайсковых камандзіраў групоўкі ў Газе для падпісання пагаднення. Сярод гэтых камандзіраў ёсць Махамад Сінвар, чыім братам быў Рашыд Сінвар, які ўзначальваў групу да сваёй гібелі ў верасні ад рук ізраільцян. З-за неабходнасці трымаць сваё месцазнаходжанне ў сакрэце, з ім цяжка звязацца, што прыводзіць да затрымак.
Дагэтуль незразумела, ці вызначыўся Сінвар са сваёй пазіцыяй у дачыненні да прапановы аб спыненні агню, якую яму прапанавалі лідары ХАМАС у Катары.
Што гаворыцца ў прапанове аб спыненні агню?
Афіцыйныя асобы пазбягаюць дэталёвага абмеркавання прапанаванай дамовы, абмяжоўваючыся агульнымі фразамі з-за складанасці і адчувальнасці перамоўнага працэсу.
Умовы пагаднення былі шмат у чым абумоўлены папярэднімі абмеркаваннямі ў траўні і ліпені, паведаміў дыпламат, знаёмы з ходам перамоў. Ён удакладніў, што абмеркаванні працягваюцца ў складаным і нестабільным становішчы, што патрабуе асцярожнасці ў каментарах. Умовы пагаднення ўключаюць трохэтапнае спыненне агню, паводле якога Ізраіль будзе паэтапна выводзіць войскі з Газы, а ХАМАС вызваляць закладнікаў у абмен на палонных палестынцаў.
Ізраільскія афіцыйныя асобы спадзяюцца на вызваленне хаця б часткі з прыкладна 100 закладнікаў, якія былі захопленыя ХАМАС у Газе пасля нападу на поўдзень Ізраіля ў кастрычніку 2023 года. Ізраільскія ўлады мяркуюць, што 35 закладнікаў, якія засталіся, загінулі.
Лідары ХАМАС імкнуцца закончыць ваенныя дзеянні Ізраіля, арганізаваць пастаўкі матэрыялаў для аднаўлення інфраструктуры і дабіцца вызвалення палестынцаў.
На першым этапе, які працягнецца блізу шасці тыдняў, ХАМАС згодзен вызваліць 33 закладнікі, большасць з якіх, як мяркуе Ізраіль, жывыя. Пра гэта паведаміў ізраільскі чыноўнік, які пажадаў застацца ананімным. Ізраіль гатовы вызваліць сотні палестынскіх зняволеных у абмен, сказаў чыноўнік, але колькасць залежыць ад таго, колькі закладнікаў усё яшчэ жывыя, паведамляе The New York Times.
Чаму ў апошнія тыдні назіраецца істотны прагрэс у перамоўным працэсе?
Некаторыя афіцыйныя асобы мяркуюць, што змена адміністрацыі ў ЗША, прызначаная на 20 студзеня, мела ўплыў на Ізраіль і ХАМАС, паскорыўшы іх працэс прыняцця пастаноў пасля некалькіх месяцаў зацяжных перамоў.
Абраны прэзідэнт ЗША Дональд Трамп папярэдзіў, што калі да моманту яго ўступлення на пасаду закладнікі не будуць вызваленыя, то "расплата будзе жорсткай". Стыў Уіткоф, ягоны пасланнік на Блізкім Усходзе, таксама наведваў Катар і Ізраіль.
Перамовы таксама паскорыліся пасля таго, як Ізраіль дасягнуў асобнага пагаднення аб спыненні агню з лібанскай групоўкай Хезбала, якая пачала абстрэльваць Ізраіль ракетамі адразу пасля нападу ХАМАС у кастрычніку 2023 года. З-за эскалацыі канфлікту з Ізраілем, Хезбала пагадзілася на спыненне агню ў лістападзе, што спрыяла ізаляцыі ХАМАС.