У Магілёве ў краме цукеркі прадаваліся за 0 рублёў
- 1.02.2025, 16:49
Іх што, можна ўзяць задарма?
Карыстальнік TikTok з Магілёва зняў відэа, якое набрала амаль 400 тысяч праглядаў. У роліку ён паказаў стэлаж у адной з крам сеткі «Еўраопт», дзе цукеркі прадаваліся за 0 рублёў 00 капеек. Прычым такі цэтлік вісеў адразу на трох паверхах стэлажа. «Онлайнер» расказвае, ці сапраўды можна ўзяць такі тавар бясплатна.
У каментарах карыстальнікі падзяліліся на два лагеры. Адны спрабавалі разабрацца, ці сапраўды можна ўзяць тавар бясплатна, іншыя заклікалі не злоўжываць памылкай, бо за такую нястачу могуць пакараць супрацоўнікаў крамы.
На чыім баку закон?
Гэта не першы выпадак такіх цэтлікаў у сетцы «Еўраопт». У 2022 годзе адзін з пакупнікоў паспрабаваў забраць 12 бутэлек алкаголю з аналагічнай цаной, але касірка адмовілася іх прадаваць. Паводле закону касіры павінны прадаваць тавар за цану, пазначаную на цэтліку, —гэтае патрабаванне з'явілася яшчэ ў 2019 годзе. Аднак, як раней тлумачыў юрыст Іван Райкевіч, суды часцяком разглядаюць такія сітуацыі інакш.
- На першы погляд здаецца, што спажывец мае рацыю. Сапраўды, спажывец мае права на атрыманне дакладнай інфармацыі аб таварах, а прадавец, у сваю чаргу, абавязаны на часе даваць спажыўцу неабходную і праўдзівую інфармацыю аб прапанаваных таварах.
Больш за тое, згодна з п.2 арт.462 Цывільнага кодэкса Рэспублікі Беларусь, пагадненне раздробнага куплі-продажу з'яўляецца публічнай умовай, адпаведна, цэтлік на таварах, згодна з п.2 арт.407 Цывільнага кодэкса — гэта публічная аферты.
У п.3 арт.396 Цывільнага кодэкса сказана, што адмова камерцыйнай арганізацыі ад укладання публічнай умовы пры наяўнасці магчымасці даць спажыўцу адпаведныя тавары (работы, паслугі) не дапускаецца.
А ў арт.463 Цывільнага кодэкса Рэспублікі Беларусь сказана, што ўмова раздробнага куплі-продажу лічыцца укладзенай у належнай форме з моманту выдачы прадаўцом пакупніку касавага або таварнага чэка або іншага дакумента, які пацвярджае аплату тавару.
Але судовая практыка ідзе зусім іншым шляхам.
У такіх выпадках суды нярэдка адмаўляюць у задавальненні патрабаванняў спажыўца аб прымусе да ўкладання ўмовы раздробнага куплі-продажу на грунце з наступнага:
паводле арт.1 Цывільнага кодэкса, прадпрымальніцкая дзейнасць – гэта самастойная дзейнасць юрыдычных і фізічных асоб, якая ажыццяўляецца імі ў Цывільным абарачэнні ад свайго імя, на сваю рызыку і пад сваю маёмасную адказнасць і накіраваная на сістэматычнае атрыманне прыбытку ад карыстання маёмасцю, продажу рэчаў. Пры продажы тавару за 0 рублёў прыбытку, відавочна, няма;
паводле арт.2 Цывільнага кодэкса, прадугледжваецца прынцып сумленнасці і разумнасці ўдзельнікаў Цывільных прававых стасункаў;
згодна з п.1 арт.402 Цывільнага кодэкса, умова лічыцца ўкладзенай, калі паміж старанамі ў патрабаванай у належных выпадках форме дасягнутае пагадненне аб усіх істотных умовах каньракта.
У гэтым выпадку няма эканамічнай выгады для прадаўца і маецца тэхнічная хіба (што прадавец абавязкова зазначыць), інфармацыя аб няслушна паказанай цане даведзеная да спажыўца. Як паказвае практыка, у такіх выпадках спажыўцу, напэўна, будзе адмоўлена ў задавальненні ягоных патрабаванняў, — кажа юрыст.